Arama:
Cıvata Kalitesi

Cıvata Kalitesi Nedir?

Birçok bağlantı elemanının üretim malzemesi, kalite göstergelerinden biridir. En sık kullanılan bağlantı elemanlarından biri olan cıvata kalitesi için üretim malzemelerine bakmak gerekir. Cıvata çoğunlukla demir ya da çelikten üretilmektedir. Ancak farklı malzemelerden de üretimleri yapılmaktadır.

Cıvataların üretildiği malzemenin kopma dayanımı ile alt akma gerilmesine göre cıvata kalitesi belirlenmektedir. Bu durumların tespit edilemediği zamanlarda orantısız uzama gerilmesi esas alınmaktadır.

Cıvata Kalitesi Nasıl Hesaplanır?

Cıvata kalite sınıfları 2 rakamlı olarak ifade edilmektedir. Bunlar 3.6, 4.6, 4.8, 5.6, 5.8, 6.8, 8.8, 9.8, 10.9, 12,9 olarak kullanılmaktadır. Bu ifadelerin hesaplama mantığı şu şekildedir. Üretimde kullanılan malzemenin çekme dayanımını ilk rakamı 100 ile çarparak bulabilirsiniz.

İkinci rakamı ise 10’a bölüp, ilk rakam ile çarpılırsa akma ve orantısız uzama değerleri tespit edilmektedir. Eğer sonuç 8.8 ve altı ise alt akma gerilme değeri, 8.8 ve üstü ise orantısız uzama gerilme değeri tespit edilir.

Çekme (Mukavemeti) Dayanımı

Bir malzemenin dayanabileceği birim alana düşen maksimum kuvvete çekme dayanımı denir. Bunu bir örnek ile hesaplamak gerekirse; 5.6 kalitesindeki bir cıvatanın çekme dayanımını bulmak için ilk rakamı 100 ile çarparız. Bu malzeme 5×100=500 N/mm2 çekme mukavemetine sahiptir.

Alt Akma Gerilme Değeri

Yumuşak malzemelerde şekil değişiminde elastik bölgeden, plastik bölgesine geçerken grafikte oluşan  dalgalanın en alt noktasına alt akma gerilme değeri denir. Bunu bir örnek ile hesaplamak gerekirse; 8.8’lik bir cıvatanın orantısız uzama gerilme değeri 8/10x(8×100)=640 N/mm² olarak hesaplanmaktadır.

Orantısız Uzama Gerilmesi

Sert malzemelerde şekil değişiminde elastik bölgeden, plastik bölgesine geçerken bir dalgalanma yaşanmaz.  Geçiş noktasındaki gerilme değerine, akma gerilmesi ya da orantısız uzama gerilmesi denilmektedir. Bunu bir örnek ile hesaplamak gerekirse; 6.8 kalitesinde M12’lik bir cıvatanın dayanabileceği maksimum kuvvet kaç Newton’dur? 8.8’lik cıvatanın çekme dayanımı 8×100=800 N/mm²’dir. Çekme dayanımı dairenin alanı çarpılınca istenilen kuvvet değeri bulunmaktadır. 800 N/mm² x π x R²/4= 800 N/mm² x π x (12 mm)²/4= 90.477,87 N= 90,48 kN

Bağlantı elemanı seçerken, cıvataların dayanım sınıfı, somun dayanım sınıfına  denk olmalıdır. Yani 5.8 kalite cıvata için 6 kalite somun uygundur. 10.9 kalite cıvata ile 10 kalite somun kullanılmalıdır, 8 kalite veya daha düşük dayanım sınıfına sahip bir somun kullanmak ise yanlıştır.

Cıvata Kalite Çeşitleri

8.8 kalite cıvatalar DIN Normlarına uygun olarak, C35 ya da CK35 malzemelerinden imal edilmektedir. 8×8=64 Kg./mm2 çekme dayanımı vardır. HRC 21~29 sertlik değerleri arasındadır.

10.9 kalite cıvatalar DIN Normlarına uygun olarak, 41Cr4 malzemeden imal edilir. 10×9=90 Kg./mm2 çekme dayanımı vardır. HRC 31~39 sertlik değerleri arasındadır.

12.9 kalite cıvatalar DIN Normlarına uygun olarak 42CrMo4 malzemesinden üretilmektedir. 12×9=108 Kg./ mm2 çekme dayanımı vardır. HRC 39~44 sertlik değerleri arasındadır.

Benzer Yazılar

İskele Kelepçeleri İmalatı ve Fiyatları

İnşaat şantiyelerinde çalışan personelin yüksek katlara inşaat dışından güvenli olarak çalışmaları için iskele kurulmaktadır. İskeleler çelik ya da benzeri malzemelerden üretilen boruların birbirine sağlam ve güvenli bir şekilde bağlanması ile kurulmaktadır. İskelelerin kurulmasında iskele boruları kullanılmaktadır. Bu borulardan oluşan iskele ayaklarının inşaat cephesine sabitlenmesi için iskele kelepçeleri kullanılmaktadır. Aynı zamanda tij demiri amaçlı da kullanılmaktadır. Tijli kelepçe modelleri de mevcuttur.

İskele Kelepçe İmalatı

Farklı iskele türleri için farklı mekanizmalı iskele kelepçeleri imalatı yapılmaktadır. Bu kelepçeler özellikle inşaat sektöründeki riskleri minimuma, güvenliği ise üst seviyeye çıkarmaktadır. İskele kelepçeleri ile güvenli ve dayanıklı iskeleler kurulmaktadır. İskele kelepçelerini oluşturan parçalar 12 mm tij demiri ve 4 mm sacdır. Sürekli kullanılan elektro galvanizle kaplı iskele kelepçeleri mevcuttur.

İskele kelepçeleri ile güvenli ve dayanıklı iskeleler kurulabilmektedir. İskele bağlantı elemanlarıyla kurulan iskeleler, çalışmaların daha güvenli bir şekilde yürütülmesini sağlamaktadır. Birçok sektörde olduğu gibi, inşaat sektöründe de iş güvenliği önde gelen bir konudur. İnşaatlarda güvenli ve sağlam iskeleler kurma için iskele kelepçelerine ihtiyaç vardır. Birbirine bağlanan çelik borulardaki salınım olasılığını azaltarak iskele üzerinde hareketi güvenli hale getirmektedir.

Kelepçeler farklı mm aralığındaki iskele ayaklarını duvara bağlamak için imal edilmektedir. Takım, gövde, çiftli sabit ve çitfli dönerli olmak üzere kelepçe üretimi yapılmaktadır. Bu  kelepçeler 3,5mm sacdan üretildiklerinde, uzun ömürlüdürler. İskele kelepçelerinde kullanılan gijon 40 cm, ayar kolu olan gijon ise 12mm uzunluğa sahiptir. Bu uzunluk talebe göre 200 cm ‘e kadar arttırılabilmektedir.

İskele Kelepçe Tipleri

İnşaat sektöründe güvenliği sağlayan iskele kelepçelerinin doğru alanda doğru çeşidini kullanmak gerekmektedir. Birçok farklı alanda kullanılmak üzere imalatı yapılan kelepçe tipleri mevcuttur. Bunlar;

“Hareketli İskele Kelepçesi, Sabit İskele Kelepçesi, Çiftli ve Tekli Kelepçe, Kiriş Kelepçesi, Yaprak Kelepçe, Köşe Kelepçe, 48/60 – 60/60 Kelepçe, İskele Boru Kelepçesi”

İskele kelepçeleri kullanılarak oluşturulan iskeleler, bina dış cephelerindeki montaj ve tesisat haricinde, sanat tarihi bünyesindeki restorasyon çalışma alanlarında kullanılmaktadır. İnsanların toplu çalıştığı iskelelerin güvenli çalışabilmesi için iskele kelepçeleri ile bağlantıların kurulması gerekmektedir.

İskele Kelepçesi Kullanımı

Kelepçe boyutu, tipi ve görevi farklılık göstermektedir. Örneğin köşe kelepçeleri 2 den fazla iskele borusunu bağlayacak şekilde T harfini andırmaktadır. Her boru iskele kıskacı adı verilen parça ile birbirine sabitlenir ve bir somun ya da cıvata bağlantı elemanı kullanılarak sıkılmaktadır. İskele kıskacı paslanmış ise değişimi önemlidir. Aksi halde duvarın içinde kırılma riski taşımaktadır.

Üst kalitede, sertleştirilmiş çelik kullanılarak üretilen kelepçelerin imalatında bazı tipleri için alüminyum kullanılmaktadır. Ancak çelik kelepçeler performans olarak daha verimlidir.

Güvenlik anlamında yüksek oranda önem taşıyan iskele kelepçelerinin pratik kullanıma sahip olmaları gerekmektedir. Bunun için kanatlı somun ve hızlı bırakma sistemleri kullanılmaktadır. Bu sistemlerin ilk kurulum aşamasında dikkatli olunması gerekmektedir.

Benzer Yazılar

Ankraj Nedir? Nasıl Yapılır?

Kökeni İngilizce anchor kelimesinden gelen ankraj, genel olarak ifade edildiğinde sabitleme anlamı taşımaktadır. Teknik olarak ankraj nedir sorusuna cevap verecek olursak; inşaat sektöründe betonarme yapı içerisinde kullanılan çelik yada demir malzemelerin beton içerisine sabitlenmesidir.

Detaylı olarak ifade etmek gerekirse, beton yüzeylere farklı açılarla açılmış deliklere, mukavemeti güçlü paslanmaz çelik malzemeli ön germeli halatlara, beton enjeksiyonu yapılarak oluşturulan işlemdir. Bu ankrajlar, üzerine uygulanan gerilme kuvvetini zemine iletirler.

Ankraj Nasıl Yapılır?

Ankrajda hedeflenen, beton zeminde açılmış bir deliklerin içerisine çelik ya da demir donatıların yerleştirilip, gerilme kuvvetini zemine ulaştırmalarıdır. Ankraj işlemi uygulanırken;

  1. Yüzeye matkap ile deliklerin açılması,
  2. Açılan delik içerisindeki parçacıklardan arındırılması,
  3. Açılıp temizlenen deliklere filiz ekme epoksi işlemi uygulanması,
  4. Enjeksiyon yapılmış deliklere çelik ya da demir yerleştirilerek işlemin tamamlanması.

Ankraj Elemanları Nedir ve Nerede Kullanılır?

Ankraj laması, ankraj kulağı ve ankraj demiri gibi ankraj elemanları; güvenlik ve yüksek mukavemet için bazı elemanlardan destek alabilmektedir. Güvenlik amaçlı saplama elemanlarından, yüksek mukavemet gereken alanlarda ise gijon elemanlarından destek alınmaktadır.

  • Zayıf zeminlerde çökme gibi olumsuz durumları önlemek,
  • Yeraltındaki yol ve otoparkların inşaatlarında
  • Baraj inşaatlarında
  • İskele inşaatlarında
  • Derin kazılardaki çalışanların güvenliği amaçlı
  • Betonarme yapılarda depreme karşı önlem amaçlı kullanılmaktadır.

Ankrajın Yararları

Kalabalık nüfusa sahip bölgelerdeki kazılar güvenli ve daha ekonomik olarak yapılmaktadır. Dolayısıyla arka dolgu ihtiyacı ortadan kalkmaktadır. Yatayda kazı alanı azaldığından; yol, elektrik, su gibi şebeke tesisatlarının zarar görmesi engellenmektedir. Dolayısıyla çaplı kazı alanlarında zeminde zedelenme azalmaktadır.

Zemin Ankrajı Nedir?

Zemin ankraj işleminde, zemin içerisine konumlanan çelik donatılar, gerilme ile oluşan çekim kuvvetini zemine ileterek direnme gücünü arttırmaktadır. Zeminde açılan deliklere toron ve tendon adı verilen adı verilen güçlü çubuklar çimento vasıtasıyla sabitlenmektedir. Diğer uçları ise plakalar vasıtasıyla duvarlara birleştirilmektedir. Derin kazılarda perde beton arkasındaki zeminin direnme gücü arttırılarak zemin ankrajı ile güvenliği arttırılmaktadır.

Zemin ankrajı 3 ana aşamadan oluşmaktadır.

Tendonların bağlantı yapıldığı kısımlara ankraj kafası denilmektedir. Zeminde açılan deliklere yerleştirilen tendon çubukları, beton enjeksiyonuyla yerleştirilmektedir. Bu kısımlara hidrolik sistemler ile öngerme uygulanmaktadır. Germe kafası, sıkıştırıcı kama, taşıyıcı plaka gibi parçalardan oluşmaktadır.

Serbest ankraj boyu, ankraj kafası ve ankraj kökü arasındaki bölgedir. Bu bölgede yer alan tendon veya toronlar plastik malzemeler ile sarılmalıdır. Bu malzemeye koruyucu yaka denir. Amacı, ankrajda uygulanan enjeksiyonun serbest boy içinde yer alan halatlara ulaşmadan kök kısma erişimini sağlar.
Ankraj kökü, delik açılan kısım ile serbest boy arası olan, halatların enjeksiyon ile doldurulmasından oluşan kısımdır.

Zemin Ankrajı Nasıl Yapılmaktadır?

Yüksek derinliğe sahip inşaat alanları etrafındaki yapılara zarar vermeden güvenlik sağlamak için öngermeli ankraj (geçici ankraj) ve kalıcı ankraj uygulanmaktadır. İnşaat alanında açılan çukurun kapatılana kadar su basması gibi durumları önlemek amaçlı geçici ankraj uygulanmaktadır.

Kalıcı ankraj ise açıkta kalan derin kazıların desteklenmesi için kullanılmaktadır. Teknik kurallar yönünden hassas olunması gereken bir modeldir. Aksi halde ilerleyen zaman içerisinde güvenlik riskleri doğurabilmektedir.

Öngermeli ankrajlarda;

  • Yüzey üzerindeki delikler 10-30 derecelik açılarla delinmelidir.
  • Eğer açılan kuyularda su yada çamur varsa bunlardan arındırılmalıdır.
  • Açılan kuyular kaliteli çimentolar kullanılarak beton enjeksiyonu yapılmalıdır.
  • Ankraj kafası, plakası ve grip elemanları montajlanarak germe işlemi uygulanır.
  • Gergi işlemi germe makineleri ile yapılarak uygulama tamamlanmalıdır.

Benzer Yazılar

Tij Demiri ve Kullanım Alanları

Tij Nedir?

Birçok kullanım alanı olan tij demiri özellikle inşaatlarda kolon ve beton içerisinde gergi mili olarak kullanılmaktadır. Bir diğer adı tayrot olan dayanıklılığı yüksek içi boş çelik çubuklardır. İnşaatlarda yukarıdan aşağı doğru olan elemanların beton kalıplarına destek için eklenen ve betonda yaşanabilecek segregasyon engelleyen parçalardır. Bir nevi beton tamir ve soğuk derz dolgu malzemesi olduğunu söyleyebiliriz.
Teknik ve halk ağızında farklı isimlerle kullanılan tij adı haricinde tirot, tie-rod, tayrot ve tayrod olarak da bilinmektedir.

Kullanım alanlarına göre bir çok değişik boyut ve türde üretilen bu bağlantı elemanlarının; kullanım şartları, sunduğu kolay çözümler ve mukavemetli yapısı ile daha çok tercih edilen çeşidi yassı tij, yaklaşık 17 tona kadar kopma mukavemetine sahip elemanlardır. Ayrıca tijlerin bakımı, takılması ve sökülmesi basit, beton şerbetinin zorluklarından az etkilenen yeteneklere sahiptir.

Tij Avantajları

İnşaatlardaki beton kalıpların mukavemet gücünü çoğaltan tijler, beton kalıplara güçlülük kazandırması yanında, kolay ve fonksiyonel özellikleri sayesinde işlerin çabuk ilerlemesine büyük fayda sağlar ve ciddi zaman kazandırmaktadır. Diğer avantajları ise;

  • Nemli ve ıslak yüzeye direkt olarak uygulanabilir.
  • Koruyucu duvar veya sıvaya ihtiyaç yoktur.
  • Uygulama işçiliği kolay ve maliyet olarak düşüktür.
  • Uygulamadaki kolaylık, kısa sürede yalıtım işinin tamamlanmasını sağlar
  • Diğer yalıtım malzemelerine göre kış aylarında uygulama imkanı daha fazladır.

İnşaat Sektöründe Tij Nasıl Uygulanır?

İlk önce tij delikleri içerindeki demir ve plastik benzeri parçalardan arındırılır. Delik ağızları pürüzlendirilir. Ardından uygun oranda dozajlanmış A ve B komponentleri, dolgu malzemesinin birbirine karıştırılması ve deliklere doldurulması ile uygulama tamamlanır. Yatay ve düşey uygulamalarda tercih edilmektedir. İnşaat demiri, betonun sıkıştırma açısından güçlü olmasına rağmen, gerilim anlarında zayıf olduğu aşikardır. Bunun telafisi için inşaat sektörünün vazgeçilmezleri arasında tij demiri bulunmaktadır.

Benzer Yazılar