Bağlama Elemanları Avantajları
Bağlama Elemanları Nedir?
Enerji üreten, biriktiren makinaları oluşturan iki veya daha çok parçayı birbirlerine, gövdeye ya da temele bağlayan elemanlara bağlama elemanları denir.
Bağlama elemanlarının kullanımı makinalara maliyet ve fiziksel açıdan ekstra bir yük getirebilmektedir. Tersi bir durumda ise sistemi daha karmaşık ve daha maliyetli bir hale getirebilmektedir. Kısacası makinelerin imalat maliyetlerini azaltmaktadır.
Bu elemanlar belli standartlar ile üretilmektedir, talebe göre özel ölçü ve özelliklerde de üretilebilmektedir. Bağlama elemanları 2 ana kategoride toplanmaktadır. Bunlar çözülebilen ve çözülemeyen bağlama elemanları olarak ayrılmaktadır. Çözülemeyen bağlama elemanlarına perçin, kaynak, lehim gibi elemanları örnek verebiliriz. Çözülebilen bağlama elemanlarına ise somun, cıvata, yay, pim ve vida benzeri elemanlar sıralayabiliriz.
Bağlantı yapılacak malzemenin şekli, türü gibi değişkenlere göre hangi bağlantının seçileceğini belirlenmektedir. Makine elemanlarının montajı öncesinde iki ana yöntemden biri veya birkaçı birlikte de seçilmektedir. Bağlantı şekli, bağlanacak elemanların tasarımına, çalışma koşullarına ve bağlama elemanından beklenen performansa göre değişkenlik göstermektedir. Bağlama elemanlarının avantajları şunlardır;
Bağlama Elemanlarının Avantajları
Çözülebilen bağlama elemanlarının enerji ve güç üreten makinalarda avantajları çok yüksektir. Bunlar:
- Elemanlara kolayca bakım, kontrol ya da tamiratın yapılabilmesi
- İmalat veya taşıma aşamalarında elemanların kolayca ayrılabilmesi
- Kullanılacak alana göre montaj sonrası parçaların ayarlarının yapılması
- Parçalarda zamanla oluşacak yıpranmalara düşük maliyetli ve daha kolay müdahale
- Bakım masraflarının düşürülmesi
Çözülemeyen Bağlama Elemanları Avantajları
Makine içerisindeki parçaları fiziksel olarak birbirine bağlamaktadır. Tamirat, değişim, taşıma sırasında parçaların sökülmesi nedeniyle elemanlara hasar gelmektedir. Hasarlı parçaların tekrar kullanılamaması nedeniyle ek maliyet çıkarmaktadır. Lehim, kaynak, perçin ve yapıştırma elemanları bu grupta değerlendirilmektedir.
Lehim Avantajları:
- Elektriksel iletkenlik ve sızdırmazlık güçlüdür.
- Kolay ve ucuz bir birleştirme yöntemidir.
- Temiz bir yüzey elde edilir
Kaynak Avantajları:
- Lehime göre mekanik yönden daha güçlü bir birleştirme yapar
- Perçin ve cıvataya göre baş kısımları olmayacağından ağırlık yönünden avantaj sağlar.
- İmalatta pratik ve kolaylık sağlar.
- Farklı metalleri bir araya getirerek kullanılabilmektedir.
Perçin Avantajları:
- Uçak, tren, köprü, kule gibi büyük çelik yapılarda büyük kuvvetleri taşır.
- Yüksek basınç uygulanan yapılarda oluşan kuvvete karşı mukavemet ve sızdırmazlık sağlar.
- Düşük basınçlı yapılarda sızdırmazlık sağlar
- Kaynak yapılan alanlarda zamanla yıpranma olurken perçin ile yapılan bağlantılarda mukavemet kaybı yaşanmaz.
- Kontrol dışı oluşabilen ısıl genleşme gibi durumlar yaşanmamaktadır.
Yapıştırıcı Avantajları:
- Uygulanması pratik, ekonomik ve hızlıdır.
- Kaynak gibi kristal yapısında değişmeler, ısıl gerilmeler oluşmaz.
- Boşluk doldurma özelliğinden dolayı paslanmalara karşı dayanıklıdır.
- Farklı malzemeler birleştirilebilmektedir.
Çözülebilen Bağlama Elemanları Avantajları
Vida Cıvata Somun Bağlama Avantajları:
Eğik doğrunun, bir silindirin yüzeyine sarılması ile elde edilen helis eğrisine vida eğrisi denir. Eğik doğru yerine belirli kalınlıkta veya profilde içi dolu silindirin dış yüzeyine çıkıntı olacak şekilde helisel bir hareketle sarılmasıyla cıvata üretilmektedir. İçi boş bir silindirin iç çevre yüzeyine aynı profilin helisel hareketle sarılmasından ise somun imal edilmektedir. Cıvata ve somun, makinaların montajında, boru flanş, silindir kapaklarının bağlantısında, çelik konstrüksiyonlar ve bunlara benzer birçok yerde bağlantı elemanı olarak kullanılmaktadır. Cıvata dış vida, somun ise iç vida olarak geçer.
- Takmak ve sökmek çok pratiktir.
- Standart ölçülerde imal edilmektedir.
- Hızlı ve kolay üretim sağlanmaktadır.
- Farklı alanlar için farklı çeşitleri vardır.
Diğer Yazılar