Arama:
Ankraj Demiri Nedir?

Ankraj Nedir? Ankraj Demiri Ne İşe Yarar?

Zemine oturtulmak istenen parçanın esnekliğini ortadan kaldırıp sağlam bir şekilde zemine oturmasına ankraj denir. Kelime anlamı olarak demirleme sabitleme anlamı taşıyan ankraj yada ankraj demiri kelimesi köken olarak Fransızca ancrage kelimesinden gelmektedir. İngilizce ise bir nesneyi sabitlemek anlamında Anchorage kelimesinden türetilmiş anchor bar, anchoring iron olarak kullanılmaktadır.

Ankraj Nedir?

Çelik bir teçhizatın, beton benzeri malzeme ya da ortam içerisine yerleştirilmesi işlemi ankraj olarak adlandırılmaktadır. Çelik donatılar tercih edildiğinden çelik ankraj adı da kullanılmaktadır. Donatının yerleştirileceği yerde belirli bir açı ile açılmış deliklere beton enjeksiyonu yapılmaktadır.

Ankraj Nerede Kullanılır?

Ankraj genel olarak bir unsuru bir yere güvenli bir şekilde sabitleme anlamını taşımaktadır. İnşaatlar da betonarme olarak ifade edilen unsurların çelik donatılara bağlanılması ve sabitlenmesi. Bir çok farklı ankraj çeşidi mevcuttur. Bunlar arasında sertleşmiş betona yapılan ankraj, öngermeli ankraj, kalıcı ankraj, fore kazık gibi… Aynı zamanda ankrajın bir diğer adı demir pim olarak geçen bir demir çeşididir. En çok mühendislik ve inşaat alanlarında kullanılan bir terimdir. Özellikle inşaat sektöründe yapıların deprem gibi doğal afetlere karşı güvenli olmasını sağlamaktadır.

Yani burada ki temel amaç, demir ve çelikten olan inşaat malzemelerinin beton içerisine yerleştirilmesidir. Bu beton içerikler bilindiği üzere duvar veya kolonlar olarak geçmektedir. Bu işlem, zeminler de açılan deliklere, yüksek dayanımlı özel çelik malzemelerden yapılmış halat grubunun yerleştirilip beton enjeksiyonunun yapılmasıdır. Bu ifade mühendislikte geçen bir ifadedir. Gevşek zeminler de, yer altı otoparkların da, barajlar da, kazılar da, yer altı ulaşım alanların da çokça kullanılmaktadır. Temel amacı dayanıklı yapıların oluşturulmasıdır.

Örneğin fore kazık en çok uygulanan yapım yöntemlerinden biridir. Taban alanın; belirlenen ölçülerde dairesel kesitli delgi yapılıp, demir donatı yerleştirilerek beton dökülmesine fore kazık ankraj sistemi denilmektedir. Günümüzde depreme dayanıklı yapıların inşası için fore kazık sistemi uygulanmaktadır. Derin temellerle inşa edilecek yapıların yüklerini, zayıf zeminlerden güçlü zemine taşımak için fore kazık kullanılmaktadır.

Ankraj Demiri Ne İşe Yarar?

Kademeli gövde yapısı sayesinde zemine basit bir şekilde tutturulan ankraj demirlerinin 2 çeşidi vardır. Bunlar dolu ankraj demiri ve boş ankraj demiridir. Genellikle korkuluk sistemlerinden sağlamlık ve güvenlik nedeniyle kullanılmaktadır. İsteğe göre iç vidalı ankraj demiri ya da dış vidalı ankraj demiri üretimi yapılabilmektedir.

Ankraj, güçsüz zeminlerde çökmeye engel olur. Örneğin yer altında bulunan otoparklarda veya yeraltı ulaşım güzergahlarında kullanılmaktadırlar. Barajlarda yükseltme, denizin kıyı şeridine vuran dalgalarının iskelelere zarar vermemesi amacıyla ankraj tercih edilmektedir.

Kimyasal Ankraj (Epoksi) Nedir?

Tıpkı ankraj demirinde olduğu gibi zemine güçlü ve basit bir şekilde tutturmak için kimyasal ankraj çeşitleri de kullanılmaktadır. Piyasada epoksi olarak da geçmektedir. Kendine has yapısı sayesinde güçlü tutunma sağlayan kimyasal dübel çok hızlı bir şekilde betonlaşma sağlayan yapısı sayesinde ankraj demirini zemine ya da duvarlara sabitlemektedirler. Çok kısa süre içerisinde betonlaşan yapısı ile ankraj demiri gövdesi üzerindeki kademelerine tutunarak zemine sabitleme yapar.

Benzer Yazılar


Ankraj Çeşitleri ve Faydaları

Kalıcı Ankraj ve Öngermeli Ankraj

Çelik bir teçhizatın, beton benzeri malzeme ya da ortam içerisine yerleştirilmesi işlemi ankraj olarak adlandırılmaktadır. Çelik donatılar tercih edildiğinden çelik ankraj adı da kullanılmaktadır. Donatının yerleştirileceği yerde belirli bir açı ile açılmış deliklere beton enjeksiyonu yapılmaktadır. Bu enjeksiyonda mukavemetli ve korozyona karşı korumalı özel çelik malzemeler kullanılmaktadır. Akla Ankraj nerede kullanılır sorusu gelebilir. Genel anlamda ankraj işlemi, yapı elemanlarını betona tutturmak için uygulanır ve üzerine uygulanan gerilme kuvvetini tabana ilettiklerinden zayıf tabanlarda çökmeye engel olmaktadırlar. Özellikle yeraltında açılan otopark, sığınak veya büyük barajlarda ankraj en çok tercih edilen işlemlerden biridir.

 

Ankraj Çeşitleri

Beton yüzeye uygulanan ankrajlar Amerika da bulunan American Concrete Institute tarafından yerleştirme zamanı ve yerleştirme şekline göre ankraj çeşitleri 2’ye ayrılmıştır. Bunlar sertleşmemiş betona yapılan ankrajlar (cast in place anchors) ve sertleşmiş betona yapılan ankrajlar (past installed anchors).

1-Sertleşmiş Betona Yapılan Ankraj

En çok tercih edilen yöntem sertleşmiş betonda önceden açılmış ankraj deliklerine uygulanmasıdır. Bu yöntemde kimyasal yapıştırıcılar kullanılarak kimyasal bağlı ankraj, harç kullanılarak harçlı ankrajlar ve mekanik ankrajlar tercih edilmektedir. Ankraj işlemi; ankrajın deliği, çelik halat, kafa, plaka, grip (kama), merkezleyici, ayırıcı, koruge boru, enjeksiyon, ankrajın kökü parçalarından oluşmaktadır.

2-Öngermeli Ankraj

İnşaatlarda öngermeli ankraj ve kalıcı ankraj uygulamaları yapılmaktadır. Öngörmeli ankraj özellikle inşaat alanında etraftaki yapıları güvene almak için bazen geçici yani öngermeli ankraj uygulanmaktadır. Sabit olarak düşünülen yapılarda ya da açıkta kalacak derin kazıları desteklemek için kalıcı ankrajlar kullanılmaktadır. Ankraj uygulamaları genellikle; fore kazık ankraj, mini kazık ankraj, perde ankraj ve püskürtme beton ankraj olarak tercih edilmektedir.

Öngermeli ankraj aşamalarını incelersek;

  • Delgi işlemi projedeki ölçülere göre belirlenen derecelerde açılarla uygulanır.
  • Çelik halatlar hazırlanır.
  • Kuyularda su olması durumunda kılavuz sistemi ile su ve çamurdan arındırması
  • Açılan kuyular kaliteli çimentolarla veya kimyasal yapıştırıcılarla enjeksiyon uygulanır.
  • Kafa, ankraj plakası, grip elemanları montajlanarak germe işlemi
  • Projede belirtilen yüklerde germe makinesi ile gergiler uygulanarak öngerme ankraj işlemi tamamlanır.

Fore Kazık

Örneğin fore kazık en çok uygulanan yapım yöntemlerinden biridir. Taban alanın; belirlenen ölçülerde dairesel kesitli delgi yapılıp, demir donatı yerleştirilerek beton dökülmesine fore kazık ankraj sistemidir. Günümüzde depreme dayanıklı yapıların inşası için fore kazık sistemi uygulanmaktadır. Derin temellerle inşa edilecek yapıların yüklerini, zayıf zeminlerden güçlü zemine taşımak için fore kazık kullanılmaktadır. Yapım yöntemi ve malzeme türüne göre fore kazık yöntemleri mevcuttur.

Ankrajın Sağladığı Faydalar

İnsanların yoğun olarak yaşadığı bölgelerde inşa edilecek yapıların güvenliği için, derin temellere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu gibi durumlarda ankraj hem güvenli ve hem ekonomik çözümler sunmaktadır. Üstelik beklenmeyen olumsuz durumlara karşı esnek çözümler sağlamaktadır.

Zayıf zeminlerde çökme gibi sorunları engellemektedir. Aynı zamanda deprem gibi nedenlerden dolayı hasar görmüş yapıların güçlendirilmesinde, yapılara taşıyıcı elemanlar eklenmesinde ankraj uygulamaları kullanılmaktadır.

Derin kazı yapılan bölgenin etrafındaki yapılara zarar vermeden güvenliğini sağlamak üzere öngermeli ankraj (geçici) ve kalıcı ankraj uygulanmaktadır. İnşaat alanında açılan çukurun kapatılana kadar su basması gibi durumları önlemek amaçlı geçici ankraj uygulanmaktadır.

Benzer Yazılar


Ankraj Çeşitleri Nelerdir?

Ankraj çeşitleri nelerdir?

Ankraj, yapı elemanlarını betona tutturma ve demirleme amaçlı kullanılmaktadır. Bu elemanlar üzerine uygulanan gerilme kuvvetini tabana iletmektedir. Farklı tipte ankraj çeşitleri mevcuttur. Aynı zamanda saplama olarak da bilinmektedir.

Ankraj Çeşitleri
Ankraj Çeşitleri

Kullanım amaçlarına göre 2’ye ayrılırlar.

Pasif ankraj; zeminin ankraja hareket etmesi ile yük taşırlar. Ön germeli ankraj ise büyük hareketleri daha uygun oranlara düşürmektedir. Genellikle yapıya veya zemin yüzey levhasına çekilerek kullanılırlar.

Öngermeli ankraj; geçici ve kalıcı ankraj olarak ikiye ayrılırlar.
Geçici ankraj; inşaat sırasında uygulanır ve kısa süreli olarak fayda sağlar. Kullanım ömrü yaklaşık iki yıldır.

Kalıcı ankraj ise genelde yapı ve kazı alanlarında kullanılmaktadır. Ortalama kullanım ömürleri 75 – 100 yıl arasındadır.

Ankrajların parçaları; ankrajın deliği, çelik halat, kafa, plaka, grip (kama), merkezleyici, ayırıcı, koruge boru, enjeksiyon, ankrajın köküdür.

Ankrajlar Hangi Alanlarda Kullanılmaktadır?

Ankraj güçsüz zeminlerde çökmeye engel olmaktadırlar. Örneğin yerin altına inşa edilen otoparklarda veya yeraltı ulaşım güzergahlarında kullanılmaktadırlar. Yine barajlarda yükseltme amaçlı kullanılmaktadır. Ayrıca denizin kıyı şeridine vuran dalgalarının iskelelere zarar vermemesi amacıyla ankraj tercih edilmektedir. Deprem ve sismik vakalarda oluşabilecek can kayıplarının önüne geçmek için kullanılmak zorundadır.

Ayrıca ankraj uygulamaları hakkında daha ayrıntılı bilgi almak için zemin ankrajı nasıl uygulanır? yazımızı inceleyebilirsiniz.

 

Diğer Yazılar