Arama:
Şub 5 2023
Ankraj Nedir? Ankraj Yapım Yöntemleri Nelerdir?

Ankraj Nedir?

Yığma betonarme yapı ve binalarda güvenlik amaçlı çelik donatı elemanlarının beton içerisine bağlanması işlemine ankraj denilmektedir. Ankraj işleminin ana görevi üzerlerindeki gerilme kuvvetini zemine iletmektir. Fransızcada ancrage “demirleme”, İngilizcede anchor “çapa” kelimelerinden türemiştir. Fransızcada ancre “gemi demiri, çapa” sözcüğünün aldığı son ek “age” ile türetilmiştir. Türkçe’de ise ankraj olarak kullanılmaktadır.

Ankraj Yapım Yöntemleri

Betonarme yapı üzerinde açılmış deliklere yerleştirilen ankrajlar cıvatalarının sıkılması ve ardından genleşmesiyle ankraj deliğini kapatırlar. Böylece ankrajın üzerlerine gelen gerilme kuvveti, çelik donatı ile delik arasında oluşan sürtünme kuvvetleri aracılığıyla taşınmaktadır.

Açılan ankraj deliklerine yerleştirilen çelik donatının korozyona karşı korumalı olması ve belli açılarla yerleştirilmesi önemlidir. Yerleştirilme işleminde beton enjeksiyonu uygulanmaktadır. Ankrajlar zemin üzerinde oluşan gerilme kuvvetini ileterek yapının güvenli hale gelmesini sağlamaktadırlar.

Çelik donatı ve betonun birleştirileceği zaman taze betona uygulanan ankraj, uygulaması kolay olduğundan çoğu zaman da sertleşmiş beton üzerine uygulanmaktadır.

Ankraj Uygulaması

Betonarme yapıların güvenlk unsurları olan ankraj yöntemi genel anlamda aşağıda belirtilen adımlarla yapılmaktadır.

  • Ankraj uygulanacak bölüm beton üzerinde matkap vb araç ile delinmelidir.
  • Delik içerisinde kalan beton parçacıkları delikten sıkılan hava vasıtasıyla çıkarılıp temizlenmelidir.
  • Ankraj için açılan deliğe kimyasal yapıştırıcı epoksi sıkılmalıdır.
  • Ardından deliğe çelik veya demir donatı yerleştirilmektedir.
  • Son adım ise epoksinin kuruyup direnç kazanması beklenmektedir.

Beton Ankrajı Nasıl Yapılır?

Ankraj beton zeminlerde sık kullanılmaktadır. Zemin üzerine belirli açılarda delikler açılmaktadır. Bu deliklerin içine hava sıkılarak, toz parçaları ve beton kırıntıları temizlenmelidir. Temizlenmiş deliklerin içerisine yapıştırıcı (epoksi) sıkılır. Ardından deliklerin içerisine çelik veya demir donatılar yerleştirilmektedir.

Zemin Ankrajı Yapılışı

İnşaat alanında tercih edilen ankrajın en sık kullanım alanı zemin ankrajı tipidir. Zemin ankrajı kendi içerisinde ikiye ayrılmaktadır.

Pasif Ankrajlar

Tek başına yük taşıyamayan ankraj tipi olup, yük taşınabilmesi için zeminin ankrajla hareket etmesi gerekir.

Öngermeli Ankrajlar

Büyük hareketleri düşük seviyeye indirgeyen ankraj çeşitidir. Bu  ankraj tipi, geçici ve kalıcı ankrajlar olarak ikiye ayrılmaktadır. İnşaat sırasında uygulanan ve kısa süre katkı sağlayan ankrajlar, geçici ankrajdır. Ortalama olarak iki sene ömrü vardır. Kalıcı ankrajlar ise, kazı ve yapı alanlarında sürekli destek sağlarlar. Bu ankrajın yaklaşık ömrü 75-100 yıldır.

Ankraj Uygulamasında Kullanılan Elemanlar

  • Plaka
  • Kama
  • Kafa
  • Çelik Halat
  • Ankraj Kökü
  • Merkezleyici
  • Koruge Boru
  • Ayırıcı
  • Enjeksiyon

Ankraj Uygulamasının Faydaları

Özellikle inşaat alanında güvenlik ve ekonomi sağlayan ankrajın faydaları oldukça fazladır. Ankraj kullanmanın en önemli ana sebebi betonarme yapılardaki güvenlik konusudur. İnşaat maliyetleri düşünüldüğünde ankraj uygulamasının maliyet anlamında da faydası vardır. İnşaat zeminlerinde ani durumlarda alternatif çözümler üretilmesinde rol oynar.

 

Diğer Yazılar

admin 0 Yorumlar
Kas 10 2022
Öngermeli Ankraj Nedir?

Öngermeli Ankraj

Öngermeli ankrajlar sadece gerilim ankrajlarıdır. Kesme kuvvetleri için değil, çekme kuvvetleri için kullanılmaktadır.

Beton tam yük taşıma kapasitesine ulaşmadan önce öngermeli ankrajlar betona gömülmelidir. Bunun nedeni, öngermeli çeliğin yorulmaya karşı hassas olmasıdır. Betona gömülmeden önce gergin durumdaysa, zamanla tekrarlanan yükleme nedeniyle çeliğin zayıflaması anlamına gelir. Bunu yapmanın en iyi yolu, ön gerilim ankrajını bir taze beton tüpüne gömmektir. Ancak gerekirse önceden sertleştirilmiş betonun içine de yerleştirilebilir.

Öngermeli ankrajlar, en zorlu koşullara dayanmalarına yardımcı olmak için otoyollarda, yüksek binalarda ve köprülerde kullanılır. Buna ek olarak benzinlikler ve büyük şirketlerde düşük maliyeti sebebiyle sık tercih edilmektedir.

Ayrıca, döşeme levhasını yerinde tutmak için yüksek binalarda kullanılırlar. Öngermeli Ankrajlar, sıkıştırarak ve gererek çalışır, böylece rüzgardan kaynaklanan hareket, ankrajların çatlamasına neden olmaz.

Öngermeli Ankrajların Avantajları ve Dezavantajları

Öngermeli ankraj, binalar için beton yığına destek sağlayan çelik bir yapıdır. Öngermeli ankrajlar, geleneksel ankrajlardan daha ucuz oldukları için avantajlıdır. Ankrajlar ayrıca geleneksel ankrajlarda büyük bir sorun olan korozyona karşı daha dirençli olma avantajına sahiptir. Bununla birlikte, öngermeli ankrajların dezavantajları da vardır. Bunları düzgün bir şekilde nasıl kuracağını bilen daha az insan var. Ayrıca kurulum için daha fazla işçilik ve maliyet gerektiriyor. Bu onların avantaj ve dezavantajlarından bazıları diğerleri ise şöyle:

Daha yüksek mukavemet kapasitesi darbe

Titreşime karşı daha iyi direnç

Gibi maddeler diğer avantajlarıdır. Bunun yanında bir de dezavantajları vardır.

Bununla birlikte, öngermeli ankrajın bir diğer dezavantajı, kurulum maliyetini artıran kurulum için özel ekipman gerektirmesidir.

Ön Germe Sistemli Farklı Beton Yapı Çeşitleri:

– Enerji santralleri

– Petrokimya ve petrol rafineri tesisleri

– Büyük endüstriyel ve ticari binalar

– Köprüler ve üst geçitler

– Stadyumlar ve arenalar gibi endüstriler

– Prekast beton yapılar gibi çeşitli kullanım alanları ve bölgeleri bulunmaktadır.

Öngerilmeli ankrajlar, nispeten ucuz bir malzeme olduğu için diğer inşaat malzemelerine göre doğal avantaja sahiptir. Aynı zamanda dayanıklı, ateşe dayanıklı ve hava etkilerine karşı dayanıklıdır.

Diğer Yazılar

 

admin 0 Yorumlar
Mar 7 2022
Ankraj Çeşitleri ve Faydaları

Kalıcı Ankraj ve Öngermeli Ankraj

Çelik bir teçhizatın, beton benzeri malzeme ya da ortam içerisine yerleştirilmesi işlemi ankraj olarak adlandırılmaktadır. Çelik donatılar tercih edildiğinden çelik ankraj adı da kullanılmaktadır. Donatının yerleştirileceği yerde belirli bir açı ile açılmış deliklere beton enjeksiyonu yapılmaktadır. Bu enjeksiyonda mukavemetli ve korozyona karşı korumalı özel çelik malzemeler kullanılmaktadır. Akla Ankraj nerede kullanılır sorusu gelebilir. Genel anlamda ankraj işlemi, yapı elemanlarını betona tutturmak için uygulanır ve üzerine uygulanan gerilme kuvvetini tabana ilettiklerinden zayıf tabanlarda çökmeye engel olmaktadırlar. Özellikle yeraltında açılan otopark, sığınak veya büyük barajlarda ankraj en çok tercih edilen işlemlerden biridir.

 

Ankraj Çeşitleri

Beton yüzeye uygulanan ankrajlar Amerika da bulunan American Concrete Institute tarafından yerleştirme zamanı ve yerleştirme şekline göre ankraj çeşitleri 2’ye ayrılmıştır. Bunlar sertleşmemiş betona yapılan ankrajlar (cast in place anchors) ve sertleşmiş betona yapılan ankrajlar (past installed anchors).

1-Sertleşmiş Betona Yapılan Ankraj

En çok tercih edilen yöntem sertleşmiş betonda önceden açılmış ankraj deliklerine uygulanmasıdır. Bu yöntemde kimyasal yapıştırıcılar kullanılarak kimyasal bağlı ankraj, harç kullanılarak harçlı ankrajlar ve mekanik ankrajlar tercih edilmektedir. Ankraj işlemi; ankrajın deliği, çelik halat, kafa, plaka, grip (kama), merkezleyici, ayırıcı, koruge boru, enjeksiyon, ankrajın kökü parçalarından oluşmaktadır.

2-Öngermeli Ankraj

İnşaatlarda öngermeli ankraj ve kalıcı ankraj uygulamaları yapılmaktadır. Öngörmeli ankraj özellikle inşaat alanında etraftaki yapıları güvene almak için bazen geçici yani öngermeli ankraj uygulanmaktadır. Sabit olarak düşünülen yapılarda ya da açıkta kalacak derin kazıları desteklemek için kalıcı ankrajlar kullanılmaktadır. Ankraj uygulamaları genellikle; fore kazık ankraj, mini kazık ankraj, perde ankraj ve püskürtme beton ankraj olarak tercih edilmektedir.

Öngermeli ankraj aşamalarını incelersek;

  • Delgi işlemi projedeki ölçülere göre belirlenen derecelerde açılarla uygulanır.
  • Çelik halatlar hazırlanır.
  • Kuyularda su olması durumunda kılavuz sistemi ile su ve çamurdan arındırması
  • Açılan kuyular kaliteli çimentolarla veya kimyasal yapıştırıcılarla enjeksiyon uygulanır.
  • Kafa, ankraj plakası, grip elemanları montajlanarak germe işlemi
  • Projede belirtilen yüklerde germe makinesi ile gergiler uygulanarak öngerme ankraj işlemi tamamlanır.

Fore Kazık

Örneğin fore kazık en çok uygulanan yapım yöntemlerinden biridir. Taban alanın; belirlenen ölçülerde dairesel kesitli delgi yapılıp, demir donatı yerleştirilerek beton dökülmesine fore kazık ankraj sistemidir. Günümüzde depreme dayanıklı yapıların inşası için fore kazık sistemi uygulanmaktadır. Derin temellerle inşa edilecek yapıların yüklerini, zayıf zeminlerden güçlü zemine taşımak için fore kazık kullanılmaktadır. Yapım yöntemi ve malzeme türüne göre fore kazık yöntemleri mevcuttur.

Ankrajın Sağladığı Faydalar

İnsanların yoğun olarak yaşadığı bölgelerde inşa edilecek yapıların güvenliği için, derin temellere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu gibi durumlarda ankraj hem güvenli ve hem ekonomik çözümler sunmaktadır. Üstelik beklenmeyen olumsuz durumlara karşı esnek çözümler sağlamaktadır.

Zayıf zeminlerde çökme gibi sorunları engellemektedir. Aynı zamanda deprem gibi nedenlerden dolayı hasar görmüş yapıların güçlendirilmesinde, yapılara taşıyıcı elemanlar eklenmesinde ankraj uygulamaları kullanılmaktadır.

Derin kazı yapılan bölgenin etrafındaki yapılara zarar vermeden güvenliğini sağlamak üzere öngermeli ankraj (geçici) ve kalıcı ankraj uygulanmaktadır. İnşaat alanında açılan çukurun kapatılana kadar su basması gibi durumları önlemek amaçlı geçici ankraj uygulanmaktadır.

Benzer Yazılar

admin 0 Yorumlar