Haz 28 2022
Perçinleme Nedir? Perçin Tabancası Kullanımı

Perçinleme ve Kullanım Alanları

Perçin, bir başı hazır diğer başı ise montaj esnasında biçimlendirilen iki ya da  daha fazla malzemeyi birbirine birleştirmeye yarayan bağlantı elemanlarıdır. Makine parçaları, sac levha, kayış ve balata gibi makine elemanlarının sökülemez şekilde birleştirilmesinde kullanılmaktadır. Perçin söküp takılabilen bir parça değildir. Takıldıktan sonra sökülemez. Parçaların perçin adı verilen elemanlarla sökülmez şekilde birleştirilmesi işlemine de perçinleme denir. Perçinlemedeki amaç, sökülemez bir birleştirme sağlamaktır.
Bombe kafa pop perçinler, otomotiv, gemi, inşaat, mobilya ve aydınlatma gibi birçok alanda, parçaların birleştirilmesinde kullanılanlar genellikle pop perçin türleridir. Kullanılacağı malzemeye göre değişik türleri mevcuttur. Havşa kafalı pop perçinler ise, perçin gövdesinin havşa biçiminde olmasıdır.
Perçinleme günlük hayatımızda birçok alanda kullanılmaktadır. Bu alanlar özellikle çelik konstrüksiyon,  inşaat ve gemi sektörleri diyebiliriz. Bu sektörler dışında perçinlemenin yoğun kullanıldığı farklı sektörlerde vardır. Örneğin makine tezgahları üretiminde, lokomotif üretimi, tekstil ve giyim (jeans, kemer vb), mutfak malzemeleri (çaydanlık, tencere kulpları) gibi birçok farklı alanda da kullanımları mevcuttur. Perçinleme işleminin bir diğer alternatifi de kaynak işlemidir. Bugün kaynak teknolojisinin gelişmesi birçok alanda kullanımını hızlandırsa da, inşaat ve gemi sanayiinde perçinleme işlemleri halen devam edilen bir birleştirme yöntemidir.

Perçinleme

Perçin, birden fazla parçayı birleştirmeye yarayan bağlantı elemanlarından biridir. Ayrıca kör perçin olarak da adlandırılmaktadır. Birleşimi yapılacak malzemede vida gibi elemanlarda olması gereken dişlere ihtiyaç yoktur. İstendiğinde perçin kullanarak çok ince malzemelerin birbiri ile birleşimi sağlanabilmektedir. Perçin yapısı gereği başlarından biri hazır, diğeri ise montaj sırasında şekillenen silindirik bir bağlantı elemanıdır.

Somun Perçin

Diş açılamayan kalınlık seviyesi düşük malzemelerin cıvata ile birleştirmesi için kullanılan ara bağlantı elemanına somun perçin denilmektedir. Somun perçine ait dişler takıldığı parçaya kaynaklanmış bir somun gibi çalışmaktadır. Somun perçin vasıtasıyla arka kısmına erişilemeyen parçaların somunlu hale getirilmesi sağlanmaktadır.

Pop perçin Nedir? Standart pop perçin nerede kullanılır?

Aynı veya farklı türde iki malzemenin kolayca birleştirilmesinde pop perçin kullanılmaktadır. Çoğunlukla çelik, alüminyum, demir, pirinç ve bakır benzeri parçaların birleştirilmesinde kullanılmaktadır.

Perçin Çeşitleri Nelerdir?

Kullanım alanına ve yerine göre değişiklik gösteren perçin çeşitleri mevcuttur. En sık kullanılan perçin çeşitleri standart pop perçin modelleridir.
Perçinleme yapılacak parçanın konumuna göre:
  • İki yamalı perçin
  • Bindirmeli perçin

Kullanıma Bağlı Perçin Çeşitleri

  • Standart Kör Perçin
  • Geniş Kafalı Pop Perçin
  • Papatya Kör Perçin
  • Havşa Kafalı Pop Perçin
  • Arkası Kapalı Pop Perçin
  • Örümcek Perçin
  • Geniş Kafalı Örümcek Perçin
  • Paslanmaz Çelik Perçin
  • Geniş Kafalı Multigrip Perçin
  • Hardvex Kör Perçin
  • Versagrip Kör Perçin
  • Trebol Kör Perçin
  • Rivet S-Clover WP
  • Sızdırmaz Kör Perçin
  • Somun Perçinler
  • Yapısal Kör Perçin
  • Multilock Yapısal Kör Perçin
  • Hardlock Yapısal Kör Perçin
  • Hardgrip Yapısal Kör Perçin

Amaçlara Yönelik Perçinleme Çeşitleri

Sağlam Perçinlemeler

Çatı ve köprü gibi çelik konstrüksiyonlarda kullanılmaktadır.

Sızdırmaz Perçinlemeler

Su tankları, mutfak gereçleri, su oluklarında kullanılmaktadır

Sağlam-Sızdırmaz Perçinlemeler

Buhar kazanı, basınçlı su ve yağ tanklarında kullanılmaktadır.

Özel Perçinlemeler

Bu tip özel perçinlemeler özel tip perçinlerle yapılmaktadır. Bunlar:

1-Çektirmeli (Pop) Perçinler:

Baş kısmı dövülerek biçimlendirilmeyen, özel tip perçinlerle yapılan işlemdir. Kör perçin kullanılarak yapılan perçinlemedir. Perçin çivisi ve perçin gövdesi adı verilen iki parçadan oluşur. Gövde yumuşak gereçten, perçin çivisi ise çelikten yapılmıştır. Tek tarafından çalışma imkanı olan yerlerde tercih edilmektedir.

Perçin çivisi gövde içinde bulunmaktadır. Delik içine takılan perçinin dışarda kalan uç kısmı, çektirme aparatıyla çekilmek suretiyle uygulanmaktadır. Çekme işlemi sırasında çivinin baş kısmı gövde içinde kalırken, kopan çentikli çivinin uç kısmı atılmaktadır. Sonunda perçinde ikinci baş kısım oluşmaktadır.

2-Patlamalı Perçinler

Gövdesi içine patlayıcı kapsül yerleştirilen perçin çeşididir. Perçin başına bastırılan sıcak zımba, kapsülü patlatır. Patlama sonucu perçin başı oluşur. Alüminyum ve alüminyum alaşımlarının birleştirilmesinde kullanılmaktadır.

Perçinleme Teknik Gösterimi

Perçinlemede Kullanılan Perçin Çivileri :

Yapılacak perçinlemenin özelliğine göre çeşitli perçin çivileri vardır.

Bombe başlı perçin
Havşa başlı perçin
Mercimek başlı perçin
Silindirik başlı perçin

Perçinleme işlemi

Perçinleme ile birleştirilecek parçaların cinsine göre, çelik, demir, alüminyum, bakır ve pirinç gibi perçin gereçleri kullanılmaktadır. Perçin deliklerinin kaymaması için parçalar birlikte bağlanmalı ve delinmelidir.

Perçin deliği ve havşalarının açılması sırasında delik, perçin ça­pından (d) 0,1 – 0,2 mm daha büyük delinerek, delik ağızları 90° havşa matkabı ile havşalanırsa perçinin daha düzgün ve rahat oturması sağlanır.

Küçük çaplı (8 mm çapa kadar olan) per­çinlere soğuk ve sıcak perçinleme uygulanmaktadır. Eğer soğuk ve sıcak perçinleme uygulanacak perçin çapı artarsa, dövme işlemi zorlaşacağından, büyük çaplı per­çinler ile sızdırmazlık isteyen yerlerdeki perçinler sıcak perçinleme işlemi ile oluşturulmaktadır.

Perçin Tabancası Kullanımı

Rahatlıkla temin edebileceğiniz perçin tabancası ile iki parçayı birbirine sökülemeyecek halde birleştirebilirsiniz. Ancak perçinleme işlemi sonrası, kolay kolay sökülemeyen bir birleştirme elde edilmektedir. Ayırmak için perçin başını el taşıyla ya da matkapla eritmeniz gerekmektedir.

Perçin Tabancası Nasıl Kullanılır?

  1. Havalı perçin tabancaları olduğu gibi basit işlerde kullanılan pens tipi tabancalar da mevcuttur. Perçinleme yapabilmek için perçin tabancasına pop perçin yerleştirilmesi gerekmektedir.
  2. Perçin boyunu birleştireceğiniz malzemelerin kalınlığını dikkate alarak hesaplayınız ve uygun boyda perçin kullanınız.
  3. Perçin çapına uygun adaptör kullanılmalıdır. Tabanca üzerindeki yedek adaptörlerden birini sökerek tabanca ucuna takılabilmektedir.
  4. Perçin tabancası uç adaptörlerini değiştirirken tabanca kollarının sıkılmış halde olması gerekmektedir.
  5. Perçin uç adaptörünü takarken tabancanın üzerindeki anahtarı kullanılmaktadır. Fazla sıkma kuvveti uygulanmamalıdır.
  6. Perçini çivi kısmından (ince kısım) tabanca ucuna yerleştirilmektedir.
  7. Birleştirilecek malzemeler üst üste sabitlenerek uygun çapta delik delinebilmektedir.
  8. Perçini deliğe yerleştirerek perçin tabancası 2 – 3 kez sıkılmalıdır.
  9. Perçinin çivi kısmı kırılacak ve işlem tamamlanacaktır.

Havalı perçin tabancaları, perçinlemenin hava basıncı kuvveti ile gerçekleştirildiği el aletleridir. Havalı perçin tabancaları sac birleştiren firmaların sık kullandığı aletlerdendir. Perçinleme sanayide önemli bir birleştirme yöntemi olup geri sökülmesi çok zordur.

Havalı pop perçin tabancası da pop perçin adı verilen perçinlerin atılması işleminde kullanılan bir el aletidir. Sıradan perçin tabancaları ile aynı çalışma prensibine sahiptirler. Pop perçin et kalınlığı fazla olmayan parçaların birleştirilmesinde tercih edilmektedir. Diğer perçinlere göre ince uzun yapıda olması sebebiyle çektirmeli perçin olarak da adlandırılmaktadır.

Havalı perçin tabancaları perçin deliği açma işlemini çok kısa sürelerde gerçekleştirme imkânı sağlamaktadır. Perçin işleminin el ile uygulamalarıyla karşılaştırıldığında daha kaliteli ve sağlam perçinleme imkânı sunmaktadır. Havalı perçin tabancası fiyatı tercih edilen marka ve modellere göre farklılıklar göstermektedir.

Vakumlu perçin tabancası olarak bilinen çeşitleri vakum altında çok yüksek kalitede perçinleme imkânı sunmaktadır. Vakumlu perçin tabancaları diğer perçin tabancalarının fiyatlarına göre daha yüksektir.

Benzer Yazılar

admin 0 Yorumlar