Ankraj Çeşitleri ve Faydaları
Kalıcı Ankraj ve Öngermeli Ankraj
Çelik bir teçhizatın, beton benzeri malzeme ya da ortam içerisine yerleştirilmesi işlemi ankraj olarak adlandırılmaktadır. Çelik donatılar tercih edildiğinden çelik ankraj adı da kullanılmaktadır. Donatının yerleştirileceği yerde belirli bir açı ile açılmış deliklere beton enjeksiyonu yapılmaktadır. Bu enjeksiyonda mukavemetli ve korozyona karşı korumalı özel çelik malzemeler kullanılmaktadır. Akla Ankraj nerede kullanılır sorusu gelebilir. Genel anlamda ankraj işlemi, yapı elemanlarını betona tutturmak için uygulanır ve üzerine uygulanan gerilme kuvvetini tabana ilettiklerinden zayıf tabanlarda çökmeye engel olmaktadırlar. Özellikle yeraltında açılan otopark, sığınak veya büyük barajlarda ankraj en çok tercih edilen işlemlerden biridir.
Ankraj Çeşitleri
Beton yüzeye uygulanan ankrajlar Amerika da bulunan American Concrete Institute tarafından yerleştirme zamanı ve yerleştirme şekline göre ankraj çeşitleri 2’ye ayrılmıştır. Bunlar sertleşmemiş betona yapılan ankrajlar (cast in place anchors) ve sertleşmiş betona yapılan ankrajlar (past installed anchors).
1-Sertleşmiş Betona Yapılan Ankraj
En çok tercih edilen yöntem sertleşmiş betonda önceden açılmış ankraj deliklerine uygulanmasıdır. Bu yöntemde kimyasal yapıştırıcılar kullanılarak kimyasal bağlı ankraj, harç kullanılarak harçlı ankrajlar ve mekanik ankrajlar tercih edilmektedir. Ankraj işlemi; ankrajın deliği, çelik halat, kafa, plaka, grip (kama), merkezleyici, ayırıcı, koruge boru, enjeksiyon, ankrajın kökü parçalarından oluşmaktadır.
2-Öngermeli Ankraj
İnşaatlarda öngermeli ankraj ve kalıcı ankraj uygulamaları yapılmaktadır. Öngörmeli ankraj özellikle inşaat alanında etraftaki yapıları güvene almak için bazen geçici yani öngermeli ankraj uygulanmaktadır. Sabit olarak düşünülen yapılarda ya da açıkta kalacak derin kazıları desteklemek için kalıcı ankrajlar kullanılmaktadır. Ankraj uygulamaları genellikle; fore kazık ankraj, mini kazık ankraj, perde ankraj ve püskürtme beton ankraj olarak tercih edilmektedir.
Öngermeli ankraj aşamalarını incelersek;
- Delgi işlemi projedeki ölçülere göre belirlenen derecelerde açılarla uygulanır.
- Çelik halatlar hazırlanır.
- Kuyularda su olması durumunda kılavuz sistemi ile su ve çamurdan arındırması
- Açılan kuyular kaliteli çimentolarla veya kimyasal yapıştırıcılarla enjeksiyon uygulanır.
- Kafa, ankraj plakası, grip elemanları montajlanarak germe işlemi
- Projede belirtilen yüklerde germe makinesi ile gergiler uygulanarak öngerme ankraj işlemi tamamlanır.
Fore Kazık
Örneğin fore kazık en çok uygulanan yapım yöntemlerinden biridir. Taban alanın; belirlenen ölçülerde dairesel kesitli delgi yapılıp, demir donatı yerleştirilerek beton dökülmesine fore kazık ankraj sistemidir. Günümüzde depreme dayanıklı yapıların inşası için fore kazık sistemi uygulanmaktadır. Derin temellerle inşa edilecek yapıların yüklerini, zayıf zeminlerden güçlü zemine taşımak için fore kazık kullanılmaktadır. Yapım yöntemi ve malzeme türüne göre fore kazık yöntemleri mevcuttur.
Ankrajın Sağladığı Faydalar
İnsanların yoğun olarak yaşadığı bölgelerde inşa edilecek yapıların güvenliği için, derin temellere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu gibi durumlarda ankraj hem güvenli ve hem ekonomik çözümler sunmaktadır. Üstelik beklenmeyen olumsuz durumlara karşı esnek çözümler sağlamaktadır.
Zayıf zeminlerde çökme gibi sorunları engellemektedir. Aynı zamanda deprem gibi nedenlerden dolayı hasar görmüş yapıların güçlendirilmesinde, yapılara taşıyıcı elemanlar eklenmesinde ankraj uygulamaları kullanılmaktadır.
Derin kazı yapılan bölgenin etrafındaki yapılara zarar vermeden güvenliğini sağlamak üzere öngermeli ankraj (geçici) ve kalıcı ankraj uygulanmaktadır. İnşaat alanında açılan çukurun kapatılana kadar su basması gibi durumları önlemek amaçlı geçici ankraj uygulanmaktadır.
Benzer Yazılar